Terwijl elders het Oranjelegioen somber moest aanzien hoe het Nederlandse voetbalteam niet eens voorbij Macedonië kwam, hadden ongeveer tweehonderd mensen in muziektempel Paradiso een prima avond. ‘Is dit een feest, of een anti-feest?’ vroeg de zanger van een van de bands aan het uitgelaten publiek. Goede vraag. Aanleiding was de ‘ontdekking’ van Amerika 513 jaar geleden, maar het was vooral een heel gezellig en strijdbaar Festival van Verzet

Overvol.
De organisatie van ‘12 oktober’ was dit jaar in handen van een comité bestaande uit A Seed, Ojalá, Mapundial, Juntos Podemos-Holanda en Folil (Mapuche) en natuurlijk Noticias. Gezamenlijk hadden deze solidariteitsorganisaties een fiks dagprogramma opgezet dat ‘s middags begon met een kleine demonstratie voor de vrijlating van alle politieke Mapuche gevangenen bij het Chileense consulaat, en eindigde in de goedgevulde bovenzaal van Paradiso.

‘Na 513 jaar van overheersing worden de inheemse bevolkingsgroepen nog steeds geconfronteerd met uitbuiting, discriminatie en moord,’ aldus het pamflet van de actiedag, ‘Nog steeds moeten de oorspronkelijke bewoners wijken voor nationale en internationale economische belangen. (...) In wat voor een wereld willen wij leven? Mobiliseer, vraag naar verantwoordelijkheid, verzet en boycot! Mensen over de gehele wereld en specifiek in Latijns-Amerika doen precies dat; ze verzetten zich en bouwen aan alternatieven voor deze economische wereldorde. Sluit je aan!’

Het avondprogramma was, zelfs voor zwaar gepolitiseerde activisten, nogal aan de volle kant. Meer dan acht sprekers; presentaties van concrete steunprojecten voor de onderdrukte Mapuches in Chili en de opstandige Zapatista-gemeenschappen in Mexico; analyses over de situatie van de inheemse bevolking in Ecuador, Chili en Suriname; films over de strijd van de Mapuches tegen Benetton in Argentinië, over Radio Insurgente in Mexico; optredens van de Ecuatoriaanse dansgroep Kuryzara en poëzie. Dat is de enige kritiek op een verder zeer geslaagde avond: door de enorme overvloed aan informatie kreeg niets echt de aandacht die het verdient.

Cynische uitbuitingsmachine.
Alleen al de documentaire over Benetton, bijvoorbeeld, maakte indrukwekkend duidelijk hoe neokoloniale uitbuiting vandaag de dag werkt. Het kledingbedrijf dat zich graag afficheert met semi-progressieve reclamefoto’s is in werkelijkheid een uiterst cynische uitbuitingsmachine.

Benetton is de grootste landeigenaar van Argentinië. Het bezit ongeveer 900.000 hectare (een gebied zo groot als 900.000 voetbalvelden) in Patagonië. Met 9 procent van de beste bouwgrond van de regio is hun grondbezit veertig maal het oppervlak van de hoofdstad Buenos Aires. Benetton's 280.000 schapen produceren 6.000 ton wol per jaar, tien procent van hun productiebehoefte.

'Patagonië geeft me een verbijsterend gevoel van vrijheid,' zei Carlo Benetton toen hij bezit nam van zijn Argentijnse territorium. Voor zijn ‘vrijheidsgevoel’ moesten de oorspronkelijke bewoners van het gebied, waaronder de Mapuches, wijken. Zij werden gedeporteerd of mochten blijven op voorwaarde dat ze geen landbouw zouden bedrijven. In ruil voor het land dat 13.000 jaar door de Mapuches bewoond werd, bouwde Benetton in 1992 het Leleque Museum, om 'verslag te doen van de geschiedenis en de cultuur van een mythisch land'. Het toppunt van brutaliteit.

De video die op het festival getoond werd liet zien hoe de Mapuche-gemeenschappen terugvechten. De Nederlandse Mapuche Stichting Folil roept op tot een internationale actiedag tegen Benetton op 7 mei, onder de Mapucheleuze: ‘Marrichi Weu!’ (Tien keer zullen we overwinnen). Volg de aankondigingen op www.mapuche.nl.

Kolonisten.
Het hoogtepunt van de avond was de vertoning van de videobeelden die eerder op de dag in de binnenstad van Amsterdam waren gemaakt. Vanaf 1 uur trokken demonstranten, verkleed als Columbus, zijn koloniale vrienden en hun slaven vanaf de Dam langs het winkelende publiek. Met de kolonistenboot stevig op een bakfiets bevestigd, gingen ze op zoek naar hun hedendaagse collega’s. De Bijenkorf kwamen ze nog binnen, maar de winkel van Benetton in de Kalverstaat hield de deuren stevig gesloten. De hilarische taferelen van drukgebarende ontdekkingsreizigers en verbijsterde verkoopsters waren onbetaalbaar. Zelfs de gezichtsuitdrukking van de beveiligingsmensen die de demonstranten de Bijenkorf uitwerkten, hielp om het punt duidelijk te maken: stupiditeit, egoïsme van de rijken en autoritarisme bestaan nog steeds.

Om nog even terug te komen op Nederland-Macedonië: met zulk voetbal zullen ‘we’ in Duitsland 2006 de wereld niet veroveren. Maar goed, we hebben sowieso al onze buik vol van nationalisme en wereldveroveraars.